Hoe wordt het lerarentekort aangepakt?

De aanpak van het lerarentekort vraagt inzet van alle betrokkenen. Zo zijn de opleidingen verantwoordelijk voor het goed en flexibel opleiden en besturen en scholen voor goed personeelsbeleid. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap zorgt voor randvoorwaarden, zoals financiële maatregelen. Ook gemeenten, bedrijfsleven en andere partners zetten zich in om het lerarentekort aan te pakken.

Zes actielijnen

Er wordt via zes actielijnen gewerkt aan het lerarentekort:

De in-, door- en uitstroom van de lerarenopleidingen verhogen

Het kabinet halveert voor de eerste twee jaar van de lerarenopleidingen, waaronder de pabo, het collegegeld. Dat gebeurt om het kiezen voor een lerarenopleiding aantrekkelijker te maken. Toekomstige pabostudenten kunnen zich voorbereiden via de website Goed voorbereid naar de pabo. Daar vindt u meer informatie over de toelatingseisen en het beschikbare ondersteuningsaanbod.

Zij-instroom bevorderen

De subsidieregeling zij-instroom is per 1 september 2017 uitgebreid. Zo kan een bredere groep leraren deze regeling benutten. Ook worden de mogelijkheden verruimd voor zij-instroom voor studenten met een achtergrond in het hoger onderwijs aan een (verkorte) deeltijd pabo. Zij mogen na het behalen van een aantal mijlpalen tijdens hun studie voor de klas. We investeren extra in deze subsidie, omdat we zien dat de interesse in het zij-instroomtraject toeneemt.

Behoud van leraren

Door strategischer personeelsbeleid te voeren, kunnen werkgevers bijdragen aan een aantrekkelijk beroep, nieuwe leraren aantrekken en leraren die al voor de klas staan vasthouden. Ook hebben werkgevers een verantwoordelijkheid in het verlagen van het ziekteverzuim en het verhogen van de deeltijdfactor. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ondersteunt de werkgevers waar mogelijk. Om de werkdruk te verminderen, stelt het kabinet structureel € 430 miljoen beschikbaar. Met dit geld kunnen scholen maatregelen nemen.

Activeren van de stille reserve

De stille reserve bestaat uit mensen die wel een onderwijsbevoegdheid hebben, maar niet (meer) in het onderwijs werken. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap zoekt continu nieuwe manieren om deze groep mensen te benaderen. Zo was er een subsidieregeling voor herintreders. In de regio’s kan ook verbinding worden gelegd met de nieuwe aanpak van het Participatiefonds voor mensen met een uitkering in het primair onderwijs. Het doel van deze aanpak is om binnen twee jaar tijd 1.000 uitkeringsgerechtigden duurzaam aan de slag te krijgen. Ook organiseert het Participatiefonds speeddates tussen werkgevers en uitkeringsgerechtigden om leraren die met een uitkering thuiszitten aan een baan in het onderwijs te helpen.

Beloning en carrièreperspectief

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap investeert € 270 miljoen in de salarissen van leraren in het primair onderwijs. Met het nieuwe cao-akkoord krijgen leraren in het primair onderwijs gemiddeld 9,5 procent meer salaris in 2019.

Anders organiseren en innovatieve ideeën

Scholen kunnen hun onderwijs anders organiseren. Dat kan op een manier waarbij met minder leraren voor eenzelfde hoeveelheid leerlingen wordt lesgegeven (bijvoorbeeld in units). Het kan ook op andere manieren. Bijvoorbeeld waarbij leraren meer tijd over houden voor hun eigen ontwikkeling of om de werkdruk te verlagen.

Voion heeft een verkenning laten uitvoeren naar het anders organiseren van het onderwijs en de impact op het personeel. De inzichten en voorbeelden in het onderzoeksrapport Anders organiseren? Teamwork! bieden inspiratie en tips voor scholen die het onderwijs anders willen organiseren.

Regionale aanpak

De onderwijsarbeidsmarkt functioneert in sterke mate regionaal. Daarom verschilt de aanpak van het lerarentekort ook deels per regio. Met de subsidieregeling voor de regionale aanpak stimuleren we besturen, scholen, lerarenopleidingen, gemeenten en andere relevante partijen om het lerarentekort op regionaal niveau aan te pakken. Mede dankzij deze subsidie werken nu meer dan 50 regio’s samen om het lerarentekort tegen te gaan.

Regionale samenwerking op personeelsgebied

Om scholen te ondersteunen bij een goed functionerende regionale arbeidsmarkt in het voortgezet onderwijs heeft Voion de handreiking Regionale samenwerking op personeelsgebied ontwikkeld: een handreiking gericht op samenwerken. Verschillende vormen van samenwerking op personeelsgebied komen aan de orde, van low profile samenwerking zoals het inrichten van een gezamenlijke vacaturebank tot en met het realiseren van een regionaal mobiliteitscentrum.