Resultaten landelijke meting bekend: 9.100 fte tekort aan leraren

In oktober 2021 hebben alle scholen in Nederland een vragenlijst ontvangen waarin zij konden aangeven hoe groot hun personeelstekort is. Hieruit blijkt dat er landelijk een tekort van 9.100 fte aan leraren is. Dat is 9,1% van de totale werkgelegenheid voor leraren. De tekorten zijn het grootst in de grote steden (Almere, Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht). Omdat veel scholen meededen aan de meting, geven de resultaten een goed beeld van de situatie rondom het personeelstekort in het onderwijs.

Beter beeld van de personeelstekorten

Tot voor kort was het onbekend hoe groot het actuele personeelstekort in het primair onderwijs in Nederland precies is. Dat komt omdat het in beeld brengen ervan complex is. De methode moet betrouwbaar zijn, een goede definitie van een ‘tekort’ bevatten en de administratieve last moet bovendien beheersbaar zijn. In oktober 2020 is daarom in samenwerking met de G5 (Almere, Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht) een vragenlijst ontwikkeld om het tekort te meten. In oktober 2021 is deze vragenlijst voor het eerst in heel Nederland uitgezet. Uniek aan deze meting is dat er niet alleen is gekeken naar openstaande vacatures, maar ook naar ‘verborgen vacatures’. Verborgen tekorten zijn noodoplossingen van scholen, bijvoorbeeld het inzetten van onbevoegde leraren of het samenvoegen van klassen. Zo ontstaat een beter beeld van het totale personeelstekort in het onderwijs.  

Reguliere- en vervangingstekorten

Als deze gegevens worden gecombineerd, blijkt dat er een tekort is van 5.900 fte aan openstaande en verborgen vacatures voor ‘reguliere’ lerarenbanen. Daarbovenop is er ook een tekort aan personeel dat leraren kan vervangen wanneer zij langdurig uitvallen (door bijvoorbeeld zwangerschap of ziekte). Dit ‘vervangingstekort’ is 3.200 fte. In totaal komt het lerarentekort daarmee op 9.100 fte. Dat is 9,1% van de totale werkgelegenheid voor leraren. In het speciaal basisonderwijs (13,3%) en het (voortgezet) speciaal onderwijs (11,2%) zijn de tekorten hoger dan het landelijke gemiddelde en in het reguliere basisonderwijs lager (8,6%). Scholen met een uitdagende leerlingenpopulatie (hoge schoolweging) hebben over het algemeen hogere tekorten.

Grote steden en schoolleiders

Het personeelstekort is groter in de grote steden (Almere, Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht) dan in de rest van Nederland. In deze steden is het totale tekort namelijk 14,3% van de werkgelegenheid, terwijl dat in de rest van Nederland 8,0% is.

Ook is er gevraagd naar het tekort aan schoolleiders (directeuren en adjunct-directeuren). Het landelijk tekortpercentage is 12,9%. Binnen de G5 is het beeld wisselender. Zo bedraagt het tekort aan schoolleiders in Almere bijvoorbeeld 18,9% en in Amsterdam 9,6%.

Volgend jaar in oktober wordt de landelijke meting herhaald. Het complete rapport met alle resultaten is via de link hieronder te lezen.