Een warm welkom voor zij-instromers

Goede informatie, weten wat je kunt verwachten, volop mogelijkheden om mee te lopen op een school, een warm welkom en vooral: persoonlijke aandacht en begeleiding. Dat willen mensen die belangstelling tonen voor een baan als docent in het onderwijs. Op veel punten kunnen de regionaal samenwerkende partijen het makkelijker maken voor die geïnteresseerden om daadwerkelijk zij-instromer te worden.

Traject

Mensen die denken ‘ik wil iets in het onderwijs’, hebben een heel traject te doorlopen voor ze echt als docent voor de klas staan. Dat werd duidelijk in de Masterclass Zij-instromers en andere doelgroepen in het onderwijs van Voion op 11 februari 2020. In die masterclass kregen projectleiders, HR-professionals en opleiders van de lerarenopleidingen uit verschillende regio’s tips van deskundigen en van elkaar voor een succesvoller verloop van dat traject. Hoe ziet het traject eruit? De eerste fase is de informatiefase waarin geïnteresseerden erachter komen wat werken in het onderwijs inhoudt. Dan volgt de oriëntatiefase om te ontdekken of het onderwijs bij ze past en of zij bij het onderwijs passen. Een oriëntatietraining of -cursus of gerichte workshops helpt ze de juiste keuze te maken. Arend Jan Zwarteveen benadrukte het belang van zo’n fase van matching en motivatie tussen de werving en de entree in lerarenopleiding en school. Daarna komt de startfase waarin ze aan de slag gaan als docent en/of een docentenopleiding volgen. 'Zien, denken en doen', noemde Marjolijn de Kroon die fasen. Hybride docenten vormen een speciale groep 'second career teachers'. Marius Bilkes maakte duidelijk wat scholen moeten investeren om hen tot hun recht te laten komen binnen het onderwijs. Aan het einde van de masterclass zette Robert Hommen van Voion de tips voor de regio's op een rij.

Tips voor een effectiever wervingstraject in de regio's

Een regionale informatiebijeenkomst is het zichtbare begin van het traject om zij-instromers te werven. Die organiseert u bij voorkeur met alle belanghebbende partijen: scholen, opleidingen, UWV en bedrijven. Vóór die bijeenkomst hebt u als regio al heel veel werk verzet. Allereerst hebt u vastgesteld wat u wilt bereiken. Daarmee stuurt u ook de verwachtingen van de bezoekers. Wat is precies het doel van de bijeenkomst? Welke partijen vraagt u om mee te organiseren? Hoe bereikt u potentiële zij-instromers? Wat zijn hun verwachtingen, willen ze bijvoorbeeld een volledige overstap maken of willen ze hybride docent worden? Welke oriëntatie-activiteiten zijn mogelijk op scholen in de regio? Welke informatie geeft u mondeling en wat geeft u op schrift mee? Hoe houdt u contact met de aanwezigen na de bijeenkomst? Hoe zorgen de ontvangende scholen ervoor dat ze de ingezette employee journey na een bijeenkomst succesvol voortzetten en de belofte waarmaken?

Informatiebijeenkomst

Tijdens de informatiebijeenkomst zorgt u dat bezoekers informatie krijgen over allerlei onderwerpen. Algemene informatie over het onderwijs en onderwijssectoren in Nederland, feiten en cijfers over tekorten in uw regio, een schets van het hele traject van informatie en oriëntatie tot en met daadwerkelijk in de klas beginnen. Het is van belang dat ze weten hoe de salarisschalen in het onderwijs zijn en dat ze geen volledig salaris krijgen als ze een opleiding volgen. Ook is het goed ze erop voor te bereiden dat ze veel doorzettingsvermogen en steun van thuis nodig hebben om het 2- tot 4-jarige traject vol te houden. Erg belangrijk is dat er gelegenheid is om hun situatie individueel te bespreken.

Goede match

Na de bijeenkomst oriënteren de kandidaten zich op scholen. Als ze tijdens de bijeenkomst nog geen contact hebben kunnen leggen, moeten ze terechtkunnen bij een regionaal loket waar ze gerichte informatie krijgen over de mogelijkheden in hun omgeving. In uw regio moet u bedenken hoe u erachter komt of de kandidaten een goede kans maken om succesvol in te stromen en of zij-instroom-subsidie van hun traject mogelijk is. Dat doet u door in de employee journey de belangrijkste contactmomenten in kaart te brengen en te ontdekken waar u de employee experience kunt verbeteren om een succesvolle instroom in het onderwijs mogelijk te maken. Met andere woorden: zorg voor een goede match tussen kandidaten en de vacatures op school.

Reageer correct op binnenkomende (open) sollicitaties. Ook al is er nu geen plaats voor de kandidaat, over twee jaar is die er misschien wel. Als u kandidaten aan u wilt binden, zorgt u voor ze zoals een vijfsterrenhotel voor zijn gasten.

Scholen moeten erop letten dat ze starters in het algemeen en zij-instromers in het bijzonder niet met de moeilijkste klassen laten beginnen. Onderbouwklassen zijn geschikter; dan hoeven ze zich niet eerst de moeilijker stof eigen te maken. Verder kan het zinvol zijn om binnen de school of binnen de regio iemand vrij te spelen om de zij-instromers te begeleiden, naast de begeleiding vanuit de opleiding. De zij-instromer heeft behoefte aan loopbaanbegeleiding, intervisie en waardering. Onderzoek wijst namelijk uit dat beginnende leraren onvoldoende voorbereid zijn op hun beroepsloopbaan en die als een ‘transition shock’ of ‘beginning teacher’s paradox’ ervaren. Deze praktijkshock verklaart mogelijk waarom een aantal startende leraren al na één jaar teleurgesteld afhaakt. Vaak is de oorzaak een gebrek aan doeltreffende begeleiding op de scholen waar deze leraren starten. Effectieve begeleiding en inductiearrangementen voorkomen vroegtijdige uitval.

Meer informatie